Δελτίο κρίσης: Οκτώβριος 2012

Ο Οκτώβριος του 2012 αφίχθη με τους ηγέτες της Ευρωζώνης να καταργούν εκ νέου στην πράξη τα οφέλη που υποσχέθηκε μια προηγούμενό τους απόφαση σε επίπεδο Συνόδου Κορυφής.

Σε όσα παρουσίαζαν και πίστευαν ότι επέτυχαν οι ηγέτες του καταρρέοντος Νότου, με προεξέχοντες τους κκ. Μόντι, Ραχόι και Ολάντ, ήρθε να αμφισβητήσει η γερμανική κυβέρνηση, τους επόμενους κιόλας μήνες, με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο.

Η βάση πάνω στην οποία η Καγκελαρία αμφισβήτησε τις προτάσεις ήταν τεχνικού χαρακτήρα και αφορούσε το κατά πόσο είναι εφικτό να ελέγχονται κεντρικά, στην παρούσα φάση, σχεδόν 6.000 τράπεζες.

Πίσω από αυτόν τη δικαιολογία, βέβαια, είναι σαφές ότι διεξάγεται μια μάχη εξουσίας και εντυπώσεων. Η Γερμανία επιδιώκει να πάρει ρεβάνς σε επίπεδο οικονομικής διπλωματίας από την ανταρσία που της «έστησαν» οι δυνάμεις του Νότου. Πέραν αυτού βέβαια, πρέπει να θεωρεί κανείς δεδομένο πως η γερμανική ηγεσία προσπαθεί να διατηρήσει στο απυρόβλητο τις γερμανικής τράπεζες, οι οποίες δεν δέχονται επ’ ουδενί τον έλεγχο από οποιονδήποτε άλλο μη γερμανικό κρατικό θεσμό, ίσως επειδή ανησυχούν ότι μπορεί να αποκαλυφθεί η κεφαλαιακή τους ανεπάρκεια.

Γι’ αυτούς τους λόγους, ανάμεσα σε άλλους λιγότερο ευκρινείς, η γερμανική κυβέρνηση προσπαθεί από τα μέσα Σεπτεμβρίου να αναχαιτίσει την οποιαδήποτε κίνηση προς την κατεύθυνση του ουσιαστικού κεντρικού έλεγχου των τραπεζών της Ευρωζώνης.

Αποτέλεσμα αυτός της παρελκυστικής πολιτικής είναι τα 100 δις. ευρώ τα οποία χρειάζονται οι ισπανικής τράπεζες για να αποφύγουν την κατάρρευση να προσμετρηθούν, όπως διαφαίνεται, στο δημόσιο χρέος, καταδικάζοντας τη χώρα της Ιβηρικής σε μια μούρα ανάλογη με εκείνη της Ελλάδας.

Πρόκειται για ένα παίγνιο υψηλότατου ρίσκου για ολόκληρη την Ευρώπη, το οποίο αυτό τη στιγμή επικεντρώνεται στη διελκυστίνδα μεταξύ Βερολίνου και Μαδρίτης: το Βερολίνο συνεχίζει την επιθετική πολιτική αρνούμενο την τραπεζικό ένωση (χωρίς την οποία η Ισπανία θα βουλιάξει), ενώ η Μαδρίτη αντιτάσσεται, από την άλλη μεριά, αρνούμενη να ενεργοποιήσει τη νέα στρατηγική της ΕΚΣ στη ετερογενή αγορά ομολόγων, χωρίς την οποία το ευρώ θα διαλυθεί.

Την ίδια ώρα ένας εκ των πρωταγωνιστών παρακολουθεί τις εξελίξεις και την πορεία της διελκυστίνδας Μαδρίτης-Βερολίνου. Ο κ. Μόντι, περί αυτού ο λόγος, ο οποίος έχει στηρίξει όλη του την πολιτική στην υλοποίηση της συμφωνίας του Ιουνίου, γνωρίζει ότι αν ο κ. Ραχόι υποχωρήσει πρώτος η εν λόγω συμφωνία θα αποτελεί ιστορία – και μαζί με αυτόν «τελειώνει» και ο γιγάντιος αγώνας που δίνει μονός τώρα ώστε να μην πτωχεύσει η οικονομία της Ιταλίας.

Ο ηγέτης της τρίτης σε μέγεθος οικονομίας της Ευρωζώνης είναι οργισμένος με τις εξελίξεις μετά τους γερμανικούς διπλωματικούς ελιγμούς αλλά και απογοητευμένος από την ασθενική αντίσταση του ομόλογου του κ. Ραχόι, ο οποίος δείχνει έτοιμος να ενδώσει στις πιέσεις της Καγκελαρίας.

Η συμφωνία του Ιουνίου μαζί με την προσφάτως εξαγγελθείσα πολιτικό της ΕΚΣ αποτελούν το ελάχιστο των ενεργειών που χρειάζεται για να διατηρηθεί ζωντανό η Ευρωζώνη, αλλά σε καμία περίπτωση δεν επαρκούν για μια οριστικό επίλυση της κρίσης.